14 faktów olimpijskich.
1. Nikt tak naprawdę nie zna dokładnych początków igrzysk. Według jednego z mitów Herkales – syn Zeusa – po ukończeniu wyścigu w mieście Olimpia zarządził, by powtarzano go co 4 lata.
2. W starożytnej Grecji za najważniejsze uchodziły dwa obrzędy. Pierwszym były igrzyska olimpijskie, a drugim misteria eleuzyjskie – ceremonia inicjacyjna dla wyznawców Demeter i Persefony.
3. Olimpiady (nazwy czteroletniego okresu dzielącego kolejne zawody) starożytni Grecy używali na podobnej zasadzie, na jakiej używa się dziś zwrotów przed naszą erą i naszej ery. Autorem tego pomysłu był historyk Eforos. Zanim zaczęło funkcjonować pojęcie olimpiady, każdy region Grecji używał własnych metod mierzenia czasu, co prowadziło do dużych nieporozumień.
4. Jedyną dyscypliną olimpijską był początkowo stadion – bieg na ok. 190 metrów (długość stopy Zeusa). Nazwę swą zawdzięcza budynkowi, w którym się odbywał (nazwa, nietrudno zgadnąć, przyjęła się i w języku polskim).
5. Zawodnicy (dwudziestu) przystępowali do biegu stojąc i trzymając przed sobą wyprostowane ramiona, a więc zupełnie inaczej niż dzisiaj. Jeżeli bieg kończył się remisem, wyścig powtarzano.
6. Zwycięzcą pierwszych zarejestrowanych igrzysk olimpijskich był w 776 roku p.n.e. Coroebus z Elisu – piekarz pochodzący z regionu Eleia, w którym znajdowało się wtedy miasto Olimpia. Coroebus nagrodzony został gałązką oliwną, mającą dużo większe znaczenie symboliczne aniżeli wartość materialną. Miasteczko Olimpia istnieje do dziś i zamieszkiwane jest przez ok. 150 osób.
7. Rywalizowanie nago miało hołdować bogom i zachęcać innych do podziwiania doskonałości budowy męskiego ciała. Zapoczątkowanie tej tradycji przypisuje się Spartanom lub Orsippusowi z Megary i datuje na 720 rok p.n.e. Sala gimnastyczna wywodzi się z greckiego słowa gymnos – nagość.
8. Niektórzy zawodnicy do startu nakładali kynodezm (nie znalazłszy odpowiednika wybrałem spolszczenie – przyp. tł.), czyli cienki kawałek skóry, którym z jednej strony obwiązywali część napletka wystającą poza żołądź, co zapobiegało jej odsłanianiu. Drugim końcem kynodezmu obwiązywano talię (by odsłaniał mosznę) lub podstawę członka (by członek wyglądał na skręcony ku górze). Kynodezm w akcji.
9. Podczas igrzysk w całej Grecji obowiązywało zawieszenie broni (ekecheiria) – nie wolno było wykonywać kary śmierci ani uczestniczyć w bitwach. Miało to zapewnić bezpieczeństwo uczestnikom oraz widzom zmierzającym do Olimpii. Zasada ta była z reguły przestrzegana, choć istnieje jeden potwierdzony przypadek jej naruszenia, którego dopuściła się armia spartańska, za co została ukarana dużą grzywną i banem na start w odbywających się w tym samym roku igrzyskach.
10. By zachować ciągłość igrzysk, co roku odbywały się pomniejsze zawody – igrzyska pytyjskie, igrzyska nemejskie i igrzyska istmijskie, ale olimpijskie były najważniejsze.
11. Mimo tego, że igrzyska miały charakter „międzynarodowy” (mogli brać w nich udział przedstawiciele wszystkich regionów Grecji), to tylko posługujący się greką mogli w nich startować. Z czasem zniesiono tę zasadę i każdy Grek mógł wziąć udział w igrzyskach.
12. Ostatnim biegiem włączonym do dyscyplin olimpijskich był w 520 r. p.n.e. hoplitodromos – bieg na 365 lub 730 metrów w pełnym rynsztunku – z tarczą i hełmem lub nagolennikami. Uczestnicy biegu niejednokrotnie przewracali się, potykając o siebie lub swoje tarcze
13. W czasach świetności igrzyska trwały pięć dni. Trzy z nich poświęcano rywalizacji sportowej, a przez pozostałe dwa oddawano się świętowaniu i ceremoniom. Ponadto ostatniego dnia wszyscy uczestnicy zawodów zasiadali do uczty ze 100 wołów złożonych w ofierze Zeusowi na początku igrzysk. Inne otwarcie niż to, które widujemy dziś.
14. Cesarz rzymski Teodozjusz I w 393 roku n.e. (lub jego wnuk Teodozjusz II w roku 435) zakazał organizowania igrzysk w ramach narzucania chrześcijaństwa w tym regionie. Przerwa trwała do 1896 roku.
Źródłosłów: http://listverse.com/2008/08/04/15-fascinating-facts-about-the-ancient-olympics/