Ceefax

Bezużyteczna historia angielskiej Telegazety.

38 lat temu powstała Telegazeta. A raczej pierwowzór Telegazety, bo działo się to w Anglii, a wtedy nie było tam jeszcze tylu naszych rodaków i nowy twór wypadało nazwać jakoś z angielska. Narodził się Ceefax – pierwszy na świecie system informacyjny. Na długo przed Internetem czy 24-godzinnymi stacjami telewizyjnymi, Ceefax stał się całodobowym źródłem informacji sportowych, kulturalnych i politycznych. Można w zasadzie stwierdzić, że przypominał bardziej prymitywną wersję dzisiejszego Twittera. Wraz ze stopniowym zastępowaniem telewizji analogowej telewizją cyfrową, Ceefax zniknął z angielskich teleodbiorników.
Jego historia się kończy, a zaczęła od przypadku – gdy inżynierowie BBC pracowali nad technologią napisów dla widzów niesłyszących. W trakcie prac odkryli, że na ekranie składającym się z 625 linii znajdowały się przestrzenie niezapełnione, znajdujące się na górze ekranu, w których można było umieścić słowa i liczby. Na samym początku 24 strony z wiadomościami aktualizowane były przez jedną osobę, wyłącznie w godzinach pracy, toteż w weekendy i wieczorami aktualizacji nie było.
Oto kilka historii związanych z Ceefaxem:

Gdy były trener reprezentacji Anglii w piłce nożnej wypowiedział się niefortunnie o niepełnosprawnych w 1999 roku, jego córka interweniowała na łamach Ceefaxa. 13-letnia wtedy Zara Hoodle chciała okazać ojcu publiczne wsparcie, więc przesłała do administratorów systemu notkę usprawiedliwiającą ojca. Mimo to Hoddle’owi nie udało się uratować posady.

W 1997 roku asystent trenera drużyny Queens Park Rangers – Bruce Rioch – dowiedział się o swoim zwolnieniu z Ceefaxa.

Ludziom nieposiadającym Ceefaxa BBC Two emitowała nocą strony z wiadomościami, często przy tym dołączając muzykę.

Korzystając z techniki tworzenia map pogodowych, BBC przeprowadziło w latach 80 transmisję z corocznego wyścigu łodzi wiosłowych pomiędzy Cambirdge a Oxfordem. Dwie kropki odzwierciedlały łodzie i ich progres na trasie. Ilu ludzi wybrało ten rodzaj transmisji zamiast relacji na żywo? Nie wiadomo.

Ceefax odegrał niebagatelną rolę w sukcesie 3-ligowej drużyny Wycombe Wanderers w 2001 roku. Wanderers dotarli wtedy do półfinału Pucharu Anglii. W meczu ćwierćfinałowym bramkę rozstrzygającą o awansie zdobył Roy Essandoh, który do drużyny Wanderers trafił tuż przed meczem..dzięki ogłoszeniu w Ceefaksie, które umieszczono po tym, jak etatowy snajper Wanderers nabawił się kontuzji.

Do redakcji Ceefaxu zgłaszali się również ludzie znani. John Cleese, w liście wysłanym do redakcji, poskarżył się uprzejmie na brak aktualizacji wyników rozgrywek krykieta. Z redakcją kontaktowali się również matka księżnej Diany oraz prezes Krajowego Związku Górników.

Ceefax pojawiał się również na trasie koncertowej znanych osobistości świata muzyki. A jeśli się nie pojawiał to i muzycy się nie pojawiali. Nicky Wire z Manic Street Preachers namówił resztę zespołu, by zrezygnowała z pobytu w hotelu, który nie posiadał telewizorów z Ceefaxem. Avril Lavigne podczas trasy w Wielkiej Brytanii zażądała, by w jej pokoju znajdował się Bovril (rodzaj skoncentrowanej przyprawy mięsnej) i Ceefax.
Prezenterzy stacji radiowej Radio One często przekazywali wiadomości czytając je prosto z Ceefaxa.

Prawdziwa burza rozpętała się za sprawą Ceefaxa w 1994 roku. Redaktorzy opublikowali na Prima Aprilis informację o tym, że trener klubu Wanderers – Graham Taylor – zarządził zmianę koloru klubowych barw ze złotych na białe (Taylor, będąc wcześniej trenerem Anglii, przegrał z Holandią w eliminacjach do Mistrzostw Świata, a kolor w herbie Wanderers miał Taylorowi przypominać za bardzo kolor koszulek holenderskich). W rezultacie centrala klubu została zalana telefonami od rozwścieczonych fanów.

Największą wtopę redaktorzy Ceefaxa zaliczyli, gdy przypadkowo opublikowali informację o śmierci królowej. I mimo że informacja widniała przez zaledwie 30 sekund, to została zauważona, a przedstawiciele BBC złożyli oficjalne przeprosiny.

Bonus: Nikt dzisiaj nie pamięta, czego dotyczyła pierwsza informacja opublikowana w polskim Ceefaksie – Telegazecie.
Bonus 2: Pierwszym filmem w polskiej telewizji wyemitowanym z napisami dla niesłyszących był western Rio Grande z Johnem Waynem.
Bonus 3: Telegazeta nie zniknie z polskich odbiorników po zmianie sygnału na cyfrowy.

Źródłosłów: http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/8260196.stm
Źródłozdjęć: http://www.tvp.pl/bialystok/o-tvp-bialystok/telegazeta-podlaska/619763